Hoogsensitiviteit:
een dieper inzicht
in een bijzondere eigenschap
Hoogsensitiviteit is een aangeboren eigenschap die wetenschappelijk werd vastgesteld en die voorkomt bij ongeveer 20% van de wereldbevolking. Deze eigenschap komt evenveel voor bij mannen als bij vrouwen en is universeel, ongeacht cultuur of achtergrond. Dat betekent dus dat één op de vijf mensen hoogsensitief is. Het is dus veel gebruikelijker dan je misschien zou denken, net zo gewoon als bijvoorbeeld het hebben van sproetjes of golvend haar.
De theorie
Deze eigenschap werd voor het eerst vastgesteld door Dr. Elaine Aron in 1997 en beschreven als het hebben van een algemeen gevoeliger zenuwstelsel. Concreet wil dit zeggen dat de hersenen van hoogsensitieve mensen op een andere manier informatie verzamelen en verwerken. Deze informatie komt zowel van binnen in het lichaam als vanuit de externe omgeving. Het verschil in verwerking is zelfs duidelijk te zien bij het nemen van een hersenscan van een hoogsensitief persoon, waarbij er bij een bepaalde opdracht meer hersengebieden oplichten dan bij een niet-hoogsensitief persoon.
Wat betekent het concreet?
Mensen met deze eigenschap, net zoals ik, ervaren dus meer prikkels uit hun omgeving, op een intensere manier en verwerken die prikkels diepgaander dan anderen. De prikkelverwerking gebeurt op drie belangrijke domeinen: het zintuiglijke, het emotionele en het intuïtieve domein. Op zintuiglijk vlak kunnen hoogsensitieve mensen bijvoorbeeld gevoeliger zijn voor geluiden, smaken, licht, geuren en aanrakingen. Dit kan leiden tot overprikkeling op één of meerdere gebieden. Zo hoor je vaak dat iemand last heeft van een kriebelende trui of niet tegen harde geluiden kan. Emotioneel zijn we vaak zeer empathisch, waardoor we de gevoelens van anderen diepgaand kunnen aanvoelen en begrijpen. De keerzijde van deze medaille is echter dat we intense gevoelens soms overnemen en meedragen. Daarnaast hebben we een sterk intuïtief vermogen, waardoor we subtiele signalen in onze omgeving opmerken die anderen misschien ontgaan. Dit maakt hoogsensitieve mensen vaak heel opmerkzaam, creatief en empathisch. Aan de andere kant kan het ook leiden tot gevoelens van overprikkeling, vermoeidheid en zelfs tot een burnout.
De mate en manier waarop mensen gevoelig zijn voor prikkels kan ook sterk variëren. Ieder individu ervaart het anders; voor sommigen is het subtiel aanwezig, terwijl het voor anderen een meer uitgesproken rol speelt in hun dagelijkse leven. Deze eigenschap kent dus geen vaste vorm, maar uit zich op een unieke wijze bij elke persoon, afhankelijk van factoren zoals persoonlijkheid, omgeving en ervaringen. Iedereen is uniek, dus ook in zijn of haar hoogsensitiviteit.
Help, ik voel me anders. Ligt het aan mij?
Hoewel hoogsensitiviteit een normale variatie is binnen de menselijke ervaring, voelen veel hoogsensitieve mensen zich soms anders of niet begrepen. Dit komt omdat onze moderne samenleving vaak hoge eisen stelt en gericht is op snelheid, efficiëntie en prestatie, wat kan aanvoelen als een uitdaging voor mensen die veel meer prikkels moeten verwerken. Toch is het belangrijk om te benadrukken dat hoogsensitiviteit geen zwakte of afwijking is, maar juist een unieke manier van zijn. Wanneer hoogsensitieve mensen hun gevoeligheid omarmen en er goed mee leren omgaan, kunnen ze hun unieke talenten en eigenschappen inzetten om zichzelf en anderen te verrijken.
Wil je graag meer te weten komen over hoogsensitiviteit?
Op het internet kan je heel veel informatie vinden over hoogsensitiviteit, zoals bv op de website van www.hoogsensitief.nl en www.hspvlaanderen.be. Experten die je kan opzoeken zijn Bieke Geenen, Katrien De Smet, Ilona Harmeijer, Séverine Van De Voorde, Esther Bergsma … Je kan deze specialisten en vele anderen ook volgen op sociale media voor wat extra herkenning en tips & tricks bij dagelijkse situaties. Check zeker de zoekwoorden ‘hoogsensitief’ en ‘hoogsensitiviteit’ voor wat inspiratie.
Daarnaast zijn er ook interessante boeken over geschreven zoals van de volgende schrijvers: Elaine Aron, Bieke Geenen, Séverine Van De Voorde, Esther Bergsma en vele anderen. Neem gerust een kijkje in je boekhandel of online om te vinden wat best bij jou past.
Zoek je persoonlijke begeleiding om je te helpen met de uitdagingen die jij ervaart? Dan kan ik je ten zeerste aanraden om contact op te nemen met een gespecialiseerde hsp-therapeut. Bij mij heeft het alvast wonderen verricht.
